Czym są stopy procentowe?
Stopa procentowa wskazuje, ile zapłacimy za kredyt lub zarobimy na oszczędnościach. W szczególności jest to koszt, który musi ponieść kontrahent, jeśli chce uzyskać dostęp do płynności/pieniądza (kapitału).
Kontrahentem, czyli kredytobiorcą może być bank komercyjny, jeśli zaopatruje się w płynność
w Narodowym Banku Polskim. Wówczas NBP pełni rolę kredytodawcy, często określanego jako: pożyczkodawca ostatniej instancji (ang. lender of last resort). W tej sytuacji cena pozyskania kapitału przez bank komercyjny wyznaczana jest przez tzw. stopy procentowe Narodowego Banku Polskiego ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej.
Jeśli bank komercyjny pozyskuje kapitał od deponentów, musi za złożone depozyty zapłacić klientom określony procent od przyjętych depozytów. Bank komercyjny może również pożyczać płynność od innych banków komercyjnych i wówczas za taką pożyczkę płaci tzw. stopę WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate), która wyznacza cenę pieniądza na międzybankowym rynku pieniężnym.
Istota samej stopy procentowej pozostaje jednakże niezmienna – jest to cena, którą trzeba zapłacić za pozyskanie pieniądza, jeśli jest się kredytobiorcą i cena, którą uzyskuje kredytodawca (deponent) za udostępnienie środków pieniężnych.
Jeśli kontrahentem-kredytobiorcą jest przedsiębiorstwo lub konsument, wówczas kredytodawcą jest bank komercyjny, a stopa procentowa, według której przedsiębiorca lub konsument płaci odsetki za udzielony kredyt jest pochodną m.in.:
-
stóp procentowych NBP,
-
stopy procentowej WIBOR na międzybankowym rynku pieniężnym,
-
oprocentowania depozytów.
Z tego wynika, że skala możliwości finansowania kredytem producentów i konsumentów zależy bezpośrednio od tego, po jakich kosztach (cenach/stopach procentowych) zaopatrują się banki komercyjne w płynne środki w celu finansowania akcji kredytowej. A zatem od tego bezpośrednio zależy także to, ile my – klienci banków płacimy za udzielony nam kredyt.